Uit een onderzoek van Ugent blijkt dat werknemers die een burn-out doormaakten als minder stressbestendig, zelfstandig en aanstuurbaar gezien worden door recruiters en op die manier hun kansen op een nieuwe job of promotie zien verminderen. Ook leidinggevenden staan meestal niet te springen om een medewerker kansen te geven als hij of zij een burn-out heeft gehad. Dat is bijzonder jammer en vooral geheel onterecht! Het toont dat burn-out voor velen nog steeds een onbekende aandoening is en zoals zo vaak brengt ook in deze materie het onbekende flink wat remmende overtuigingen met zich mee. In dit artikel ontkrachten we graag enkele van de meest voorkomende vooroordelen en delen we tips om te komen tot een geslaagde en duurzame re-integratie op de werkvloer na een burn-out.
Vooroordeel #1: eens burn-outpatiënt, altijd burn-outpatiënt
“Hij/zij kan de job niet aan.” “Mensen die een burn-out hebben gehad, zijn niet stressbestendig.” Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Voor sommigen klopt dit effectief. Denk dan aan collega’s die uitvallen, letterlijk wachten tot ze zich beter voelen en terugkeren om binnen de korte keren in hetzelfde bedje ziek te zijn. Meer en meer burn-outers laten zich tegenwoordig goed omringen. In samenspraak met de huisarts, vaak ook een psycholoog en een deskundige stress- en burn-outcoach zien we mensen aan zichzelf werken. Ze krikken hun veerkracht op, scherpen hun communicatievaardigheden aan en leren hun kleine stresssignalen sneller her- en erkennen. Het tegenoverstelde van dit eerste vooroordeel is dan ook een feit: flink wat burn-outpatiënten komen sterker uit deze moeilijke periode en transformeren vaak tot echte welzijnsambassadeurs binnen hun organisatie.
Vooroordeel #2: burn-outters zijn profiteurs
“Wat een profiteur, ik kan ook wel een paar maand vakantie gebruiken.” Zeker in tijden van herstel van burn-out hoor je deze uitingen wel eens bij de collega’s uit het team van de burn-outpatiënt. Als je duurzaam wil herstellen, moet je immers na de noodzakelijke rustperiode vooral dingen doen die je graag doet en die je energie geven. Niet zelden zijn collega’s bevriend op Facebook en niets zo frustrerend als die zogenaamd zieke teambuddy vrolijk zien poseren op het strand of dollend met de hond in de Ardennen terwijl je zelf een ferme tand bij moet steken om zijn of haar werk te helpen opvangen.
Zolang er onvoldoende kennis over burn-out is en er geen duurzaam preventiebeleid gevoerd wordt, is het moeilijk om dit vooroordeel aan te pakken. Via opleiding kunnen de leidinggevenden getraind worden om de signalen van stress en burn-out te herkennnen en dit bespreekbaar te maken binnen het team. Communiceer open met het team over de afwezigheid van een collega en betrek hen actief in het contact houden. Met de vinger aan de pols zien we dat er meer begrip ontstaat voor elkaar.
Vooroordeel #3: burn-outters kunnen niet terugkeren naar dezelfde werkgever laat staan naar hun eigen job
Een burn-out is geen gebroken been waarbij je na 6 weken plaaster genezen bent. Het is een complex proces waar werkgebonden en persoonlijke aspecten ervoor zorgen dat de energietank leeg is. Je kan dan ook niet verwachten dat wie terugkomt na een burn-out dezelfde persoon is als voordien en dat hij/zij onmiddellijk opnieuw meestapt in de orde van de dag. Heel wat burn-outpatiënten nemen hun werkgever en job kritisch onder de loupe. Sommigen van hen beslissen andere horizonten op te zoeken, maar dat geldt zeker niet voor iedereen. Een sterk re-integratiebeleid kan helpen om duurzaam terug te keren binnen de orgaanisatie en hierbij zelfs de oorspronkelijke job weer op te nemen.
Met een re-integratiebeleid bepaal je als organisatie hoe je de terugkeer op een duurzame manier wil organiseren, welke aanpassingen mogelijk zijn aan de jobinhoud of de werkomstandigheden en wie hierin welke rol opneemt. Zo begint re-integratie niet op dag 1 van de terugkeer, maar op het moment van de ziektemelding. Blijf op een empathische manier in contact met de afwezige, toon interesse in het pad naar herstel en maak bij terugkeer tijd om samen te bespreken wat haalbaar is, wat de verwachtingen van beide partijen zijn en hoe jullie in de toekomst een terugval gaan vermijden. Betrek ook het team hierbij zodat hun inspanningen om de afwezigheid op te vangen ook gewaardeerd worden.
Vooroordeel #4: Wie een burn-out doormaakt(e) heeft het dubbel lastig
Enerzijds is er de ziekte, het lange herstelproces en alle moeilijkheden die daarbij komen kijken, anderzijds heb je ook nog de kritische blik van de buitenwereld en de mogelijke consequenties voor je loopbaan te verduren. Een burn-out is een bijzonder pittige beer op de weg, maar het hoeft niet lastiger te zijn dan eender welke andere ziekte of blessure. Feit is wel dat er werk aan de winkel is wanneer burn-out optreedt binnen een team of organisatie. De grootste verantwoordelijkheid ligt bij de burn-outter zelf, maar ook als leidinggevende of werkgever heb je een to do lijst af te werken. Onderzoek wat er binnen de organisatie toe heeft bijgedragen dat een medewerker in burn-out is gegaan en neem actie om toekomstige gevallen te kunnen helpen voorkomen. Toxische stress moet opgespoord én aangepakte worden, liever vandaag dan morgen!
Wat kan je zelf doen als je tegen een burn-out aanloopt?
Focus eerst en vooral op je herstel en je eigen energiepeil. Als je merkt dat er wat ruimte komt, bepaal voor jezelf wat jij nodig hebt om gelukkig te zijn in je job en hoe je dat realistisch waar kan maken binnen of buiten je huidige job. Communiceer hierover met je leidinggevende en/of HR om een re-integratieplan op te stellen. Stel dat je vaststelt dat jouw toekomst ergens anders ligt, heb je bij een sollicitatieprocedure de keuze je burn-out te vermelden en aan te tonen dat deze ervaring je sterker gemaakt heeft of zwijg je erover.
De vooroordelen die we hier aangehaald hebben zijn er slechts enkele van een veel langere lijst. Laat het onze gezamenlijke missie zijn om zoveel mogelijk misverstanden de wereld uit te helpen. Enkel zo kunnen we burn-out, toxische stress en mentale gezondheid uit de taboesfeer halen zodat we samen werk kunnen maken van een gezonde, gelukkige toekomst!
Meer weten?
Tryangle helpt organisaties en hun medewerkers om zich beter in hun vel te voelen op het werk en gaat de strijd aan met negatieve stress. Ontdek hier meer over hoe we met onze welzijnsinterventies medewerkers de tools in handen geven voor meer veerkracht en vitaliteit en minder negatieve stress.