Een avond doorbrengen met de Belgisch-Amerikaanse psychotherapeute Esther Perel levert flink wat inzichten, stof tot nadenken en eye openende oneliners op. Na meer dan 45 jaar in New York durfde ze het aan om nog eens een woordje Nederlands te spreken. Rusty, zoals ze zelf zei, maar indrukwekkend. Geen idee of ik na 45 jaar zonder oefening van een taal nog twee gebenedijde woorden na elkaar zou gesproken krijgen.
De toon was onmiddellijk gezet met een klemtoon op respect, een basiswaarde in het relationele en laat relaties nu net de essentie zijn volgens Perel. “Je bent wie je kent”-ideeëngoed en daarbij gaat ze nog een ferme stap verder want volgens Perel bepaalt de kwaliteit van onze relaties de kwaliteit van ons leven. Een binnenkomer die onmiddellijk aan het denken zet.
Relationele vaardigheden zijn geen soft skills noch vrouwelijke competenties
Esther Perel was naar België gehaald door business community Etion en speciaal voor haar professioneel publiek maakte Perel de vertaalslag van het belang van het relationele naar de werkvloer. Hierbij drukt ze op het feit hoe het haar opvalt dat de bedrijfswereld nog maar recent het emotionele bespreekbaar lijkt te maken.
Tot voor kort werd ze niet gevraagd voor keynotes in de bedrijfswereld. Daar ging het immers uitsluitend over targets, KPI’s en commerciële strategieën. Misschien was corona wel een stroomversneller die de zakelijke blik heeft verruimd. Relaties versnellen is trouwens typisch voor crisissen omdat we in een crisis ons bewust worden van onze sterfelijkheid. Hierdoor ontstaat een mindshift die de klemtoon op het essentiële in het leven legt en zo komen andere prioriteiten bovendrijven.
Hoe dan ook drukt Perel op het belang van relationele vaardigheden, voor iedereen. Nog te vaak worden deze competenties weggezet als “vrouwelijk” of “soft” terwijl ze tot de essentie van de mens én business behoren. Relationele intelligentie is dan ook een belangrijk domein dat op een breed gamma aan pijlers stoelt zoals omgaan met (een gebrek aan) vertrouwen, psychologische veiligheid, empathie, authenticiteit en nog zoveel meer. Een complex samenspel van verschillende factoren, quoi, en net daarom pleit Perel op het aanleren van de skillset die nodig is om relationeel intelligent aan de slag te gaan.
De kern van relationeel zelfbewustzijn
En die relationele intelligentie bouwt zich op rond relationeel zelfbewustzijn waarbij de essentie te vatten is in één vraag: ben jij opgevoed voor autonomie en zelfredzaamheid of voor onderlinge afhankelijkheid en loyaliteit? Het antwoord op deze vraag is een bepalende factor in alle relaties die je aangaat. De relationele dynamiek heeft dus weinig of niets te maken met inhoud, maar alles met vorm en structuur.
Net daar gaan de meeste mensen aan voorbij, net zoals maar al te vaak voorbij wordt gegaan aan het feit dat we ons volledige zelf meebrengen naar de werkvloer, maar dat we ons daar niet altijd bewust van zijn. De claim dat het hoog tijd wordt om ook ons emotionele stuk toe te laten op de werkvloer is dan ook achterhaald volgens Perel. Er daarentegen bewust ruimte voor maken op de werkvloer is wel aan de orde.
Op zoek naar evenwicht tussen stabiliteit en verandering
Het is hoog tijd om ons bewust(er) te worden van het belang van het relationele waarbij we nood hebben aan (meer) zelfkennis om van daaruit op zoek te kunnen gaan naar aanvullende anderen. Je kan als mens, als één persoon, immers niet alle rollen opnemen en toch zien we die veronderstelling vandaag zowel in persoonlijke als in professionele relaties.
Zo moet je als manager vaak zoveel verwachtingen inlossen dat het bijna een onhaalbare kaart wordt. Om nog maar te zwijgen over de rollen die veel mensen verwachten van hun levenspartner…
Conclusie volgens onze Chief Happiness
Het leven wordt volgens Esther Perel een pak draaglijker als je je kan omringen met mensen die jou aanvullen en dat kan een Chief Happiness alleen maar beamen. Ieder mens heeft nood aan veiligheid en avontuur, maar de ene heeft een grotere drang naar vrijheid en avontuur terwijl de ander net meer op zoek is naar stabiliteit en rust. Door deze noden complementair samen te brengen in groepen waarbinnen diversiteit het sleutelwoord is, creëer je teams die op zoek gaan naar stabiliteit én verandering, een combinatie die een ploeg future proof maakt.
Allemaal mensen met een gelijkaardige drang naar ofwel veiligheid ofwel avontuur samen plakken en ze dan trainen om te leren omgaan met net dat waar ze niet naar op zoek zijn, is compleet idioot. En toch zien we dit nog (te) vaak op de werkvloer. Vroeger werden we allemaal getraind op continuïteit en stabiliteit terwijl we vandaag collectief in opleiding moeten om te leren omgaan met change en flexibeler te leren denken. Een dure grap dus! Een veel duurzamere investering brengt je bij zelfinzicht en bewustwording van je eigen relationele intelligentie. Zo kom je tot veel sterkere samenwerkingsverbanden op persoonlijk vlak en op teamniveau.
