“Wat is een telefoon?” vraagt een jongetje van een jaar of 6.
“Dat is een gsm met een draad eraan!” antwoordt zijn iets oudere zusje heel fier. “Oma heeft dat” voegt ze er ter verduidelijking aan toe. Ik moet lachen met dit gesprekje dat ik toevallig opvang terwijl ik wacht op mijn trein.
De smartphone is ondertussen volledig ingeburgerd, zoveel is zeker. Het lijkt alsof het nooit anders is geweest. En toch is het nog ‘maar’ 10 jaar geleden dat Steve Jobs de eerste iPhone trots aan de wereld presenteerde.
Vandaag spenderen we met z’n allen ongelofelijk veel tijd op onze smartphone. Het is dan ook een superhandig hebbeding. Wat doe jij als je eventjes tijd hebt? Juist. Je grijpt naar je smartphone. Die is altijd binnen handbereik. En hopelijk voldoende opgeladen.
Het is voor velen een ritueel: in de mailbox wat scrollen. Een paar interessante nieuwsbrieven diagonaal snel doorlezen… Die mail van het werk lijkt nog niet zo belangrijk, die kan wel wachten tot straks. Ah, een betaling! Die doen we nu even meteen. Dan nog effe Facebook checken. En Instagram. De notificaties op LinkedIn, Pinterest en andere sociale media dagen uit. Voor je het weet ben je weeral een kwartier verder en net voordat je wil afsluiten stel je vast dat je blijkbaar toch nog een interessante boodschap gemist hebt in één van je WhatsApp-groepsgesprekken.
Maar daar is de trein. De tijd is voorbij gevlogen!
Herkenbaar?
Internet en burn-out
Sinds de opkomst van het internet is ons leven danig veranderd. Rond de eeuwwisseling kwam het internet in een stevige stroomversnelling terecht. In het kielzog van die stroomversnelling ontstond een modderstroom aan informatie die steeds sneller en breder werd. Waar je in de Middeleeuwen op een postkoets of -duif moest wachten op nieuws van een paar kilometer verderop, weet je vandaag nog voor de laatste echo uitgestorven is dat iemand kuchte aan het andere eind van de wereld.
Het frappante is dat je niet zelf actief op zoek moet gaan naar al die informatie. Neen, die informatie komt gewoon naar je toe. Bij elke zucht ergens ter wereld perst die smartphone er een jingletje uit om je aandacht te schaken. Het is een gevaarlijke combinatie voor onze hersenen: het internet gecombineerd met de afleidende meldingen van je smartphone. We beseffen het niet, maar deze combo is een onbewuste bron van stress. We zijn continu geconnecteerd met onze vrienden, onze interesses, de wereld. Onze hersenen worden voortdurend geprikkeld. Het is bijna logisch dat stress vandaag meer dan ooit een probleem is.
Of zoals onderzoeker Alexander Markowetz het stelt: ‘De smartphone belemmert niet alleen onze productiviteit, maar erger nog: ons levensgeluk.’
Chronische stress vermijden is een investering in je gezondheid en de kwaliteit van je leven. Beseffen dat de smartphone hier een rol in speelt, is tegelijk de mogelijkheid aangrijpen om er bewuster mee om te gaan en de potentiële stress overload in te dijken.
Wat kan je doen om smartphonestress aan te pakken?
- Wees je bewust van je gedrag. Er bestaan apps (jawel :-)) om bijvoorbeeld je tijd op sociale media in het oog te houden en te beperken.
- Stop op bepaalde momenten van de dag je smartphone letterlijk weg of zorg dat hij niet binnen handbereik is.
- Zet je scherm in zwart-wit. Bepaalde kleuren schreeuwen om aandacht en zetten aan tot actie.
- Zet notificaties van sociale media uit. Dat neemt de verleiding weg om bij elke ‘ping’ te gaan neuzen wat voor nieuws er te rapen valt.
- Beperk je schermgebruik naar de avond toe en ban de smartphone uit de slaapkamer. Het zal je nachtrust absoluut ten goede komen.
Wil je graag meer ontdekken over andere onderstromen die de huidige dynamiek rond welzijn op het werk en werkgeluk bepalen? Ontdek er alles over in het boek Van Welvaart naar Werkgeluk.
